Yaralanmalarda İlkyardım
Yara
Yaralanmalar hayatımızda en çok karşılaştığımız durumlardır.
Yara çeşitleri
- Kesik Yara: Cam Bıçak gibi kesici aletlerle olan yaralardır.
- Ezik Yara: Taş, sopa, yumruk gibi sert bir cismin çarpması sonucu olan yaralardır.
- Delici Yara: Uzun ve sivri aletlerle olan yaralardır.
- Enfekte Yara: Derin ve kirli yaralar, ısırma, sokma sonucu olan yaralardır.
Yaraların ortak belirtileri
- Ağrı
- Kanama
- Yara kenarlarının ayrılmasıdır.
Yaralanmalarda İlk yardım
- Kanama varsa durdurulur.
- Batan cisim varsa çıkarılmaz
- Yaralının sağlık kuruluşuna gitmesi sağlanır.
- Yaralı tetanozdan korunmak için uyarılır.
- Delici göğüs yaralanmalarında yaralının bilinci yerindeyse yarı oturur şekilde oturtularak sırtı desteklenir ve ayakları 30 cm yükseltilerek şok pozisyonu verilir ve 112 acil servis aranır.
- Delici karın yaralanmalarında hasta sırt üstü yatırılır ve 112 acil servis aranır.
Delici Göğüs Yaralanmalarında İlk Yardım
- Hasta/yaralının bilinç kontrolü yapılır,
- Hasta yaralının yaşam bulguları değerlendirilir,
- Yara üzeri tercihen plastik poşet vb. sarılmış bez ile kapatılır,
- Nefes alma sırasında yaraya hava girmesini engellemek, nefes verme sırasında havanın dışarı çıkmasını sağlamak için yara üzerine konan bezin bir ucu açık bırakılır,
- Bilinç açık ise hasta/yaralı yarı oturur pozisyonda tutulur,
- Hasta/yaralıya ağızdan hiçbir şey verilmez,
- Hasta/yaralının yaşam bulguları sık sık kontrol edilir,
- Şok önlemleri alınır,
- Tıbbi yardım istenir (112).
Delici Karın Yaralanmalarında İlk Yardım
- Hasta/yaralının bilinç kontrolü yapılır,
- Hasta/yaralının yaşam bulguları kontrol edilir,
- Dışarı çıkan organlar içeri sokulmaya çalışılmaz, üzerine geniş ve nemli temiz bir bez örtülür,
- Bilinç yerinde ise sırt üstü pozisyonda bacaklar bükülmüş olarak yatırılır, ısı kaybını önlemek için hasta/yaralının üzeri örtülür,
- Ağızdan yiyecek ya da içecek bir şey verilmez,
- Yaşam bulguları sık sık izlenir,
- Tıbbi yardım istenir (112).
Kafatası ve Omurga Yaralanmalarında İlk Yardım
- Bilinç ve diğer yaşam bulguları değerlendirilir,
- Tıbbi yardım için 112 aranır,
- Bilinci açıksa; hasta/yaralının hareket etmemesi sağlanır,
- Herhangi bir tehlike söz konusu ise ayaklarından tutularak düz pozisyonda sürüklenir.
- Hasta/yaralının olay yerinde, taşıma ve sevki sırasında; baş-boyun-gövde ekseninin bozulmamasına ve sarsıntıya maruz kalmamasına dikkat edilmelidir.
- Tüm yapılanlar ve hasta yaralı hakkındaki bilgiler kaydedilip, gelen ekibe bildirilmelidir.
- Hasta / yaralı asla yalnız bırakılmamalıdır.